قلب یا معده، کدام یاری می خواهند؟ ... - وبلاگ عینک آفتابی شیک

به گزارش وبلاگ عینک آفتابی شیک، بسیاری از ما سوزش سر دل و درد معده را تجربه نموده و بیشتر مواقع با ترس فکر نموده ایم که به حمله ی قلبی دچار شده ایم؛ چرا که محل درد نزدیک به قلب است و ما قبل از هر چیز به حمله ی قلبی فکر می کنیم. عکس این حالت هم اتفاق می افتد؛ فرد درد قفسه ی سینه ی خود را درد معده دانسته و به پزشک مراجعه نمی کند و گاه

قلب یا معده، کدام یاری می خواهند؟ ...

بسیاری از ما سوزش سر دل و درد معده را تجربه نموده و بیشتر مواقع با ترس فکر نموده ایم که به حمله ی قلبی دچار شده ایم؛ چرا که محل درد نزدیک به قلب است و ما قبل از هر چیز به حمله ی قلبی فکر می کنیم. عکس این حالت هم اتفاق می افتد؛ فرد درد قفسه ی سینه ی خود را درد معده دانسته و به پزشک مراجعه نمی نماید و گاه این اشتباه باعث می گردد که فرد جانش را از دست بدهد. حال این سوال مطرح است که تفاوت این دو درد چیست و ما چطور آنها را از هم تشخیص دهیم؟ در اینجا پاسخ سوالات خود را خواهید یافت. سه سال پیش، آقای پ وقتی در خانه مشغول مطالعه بود، دردی در قفسه ی سینه اش احساس کرد. او نمی دانست این درد از قلب اوست یا اینکه همان معده درد قدیمی مجدد عود نموده است، شاید هم به خاطر چیز دیگری بود؛ ولی تنها چیزی که او می دانست این بود که در قفسه ی سینه اش احساس درد و سنگینی می نماید؛ انگار که کسی روی سینه اش نشسته است. او سعی کرد به این درد توجهی نکند و به مطالعه ادامه داد. ولی پس از گذشت دو ساعت دیگر نتوانست درد را تحمل کند و به درمانگاه محله شان مراجعه کرد. در آنجا بود که پزشک عمومی پس از معاینه ی اولیه فورا او را به اورژانس یک بیمارستان ارجاع داد. در بیمارستان فشار خون او 18 روی 11 بود. پس از گرفتن نوار قلبی و معاینات لازم، معلوم شد که آقای پ سکته ننموده و آنالیز های بعدی نشان داد که این درد به خاطر برگشت اسید معده و التهاب مری ایجاد شده است. این حالتی است که بسیاری از ما آن را تجربه می کنیم؛ ولی همواره درد آن طور که آقای پ تجربه کرد، نیست.

وقتی مغز گیج می گردد ...

حال ببینیم علت اینکه افراد هنگام بروز چنین دردهایی نمی توانند منشا آن را به درستی پیدا نمایند چیست؟ چرا ما متوجه نمی شویم که معده مان درد می نماید یا این قلب مان است که به ما هشدار می دهد و به اورژانس احتیاج دارد؟ علت این حالت را باید در مغز جستجو کرد. در واقع سلول های عصبی (نورون ها) موجود در معده و قلب به روشنی به مغز پیغام نمی دهند تا مغز منشا درد را درست تشخیص دهد. نورون های موجود در قفسه ی سینه به میزان ی نورون های دست و پا اختصاص یافته نیستند. دکتر استفان کوپکی، متخصص قلب در مرکز پزشکی مایوکلینیک در این باره می گوید: اگر شما با چکش روی انگشت کوچک کسی بزنید، او می تواند تشخیص دهد که کدام انگشتش ضربه خورده است؛ ولی اگر ریه، قلب، پانکراس، مری یا معده ی کسی دچار مشکل گردد، نمی تواند منشا درد را تشخیص دهد و فقط می گوید قفسه ی سینه اش درد می نماید. مشکل اینجاست که بسیاری از کسانی که سکته ی قلبی می نمایند علائم خفیفی دارند که به آنها بی توجهند.

دردهایی مشابه درد قلب

ریفلاکس (بازگشت اسید معده به داخل مری) و بعضی دیگر از مسائل گوارشی مانند زخم معده، اسپاسم های (انقباض ها) عضلات مری، درد کیسه ی صفرا و التهاب پانکراس (لوزالمعده) همگی می توانند باعث درد قفسه ی سینه شوند که شبیه درد ناشی از سکته ی قلبی است. هنگام بروز سکته ی قلبی، خون کافی به قلب نمی رسد، زیرا عروقی که قلب را تغذیه می نمایند به دلایلی چون گرفتگی نمی توانند خون کافی به عضله ی قلب برسانند. بعضی از کسانی که به خاطر سکته ی قلبی دچار درد قفسه ی سینه می شوند می گویند انگار یک فیل روی سینه ی آنها نشسته است.

بنا بر آمار منتشر شده به وسیله موسسه ی پزشکی مایوکلینیک، سالانه حدود 300 هزار مورد درد قفسه ی سینه که منشأ آنها قلب نیست گزارش می گردد. به عبارتی، تقریبا بین 22 تا 66 درصد از افرادی که به خاطر درد سینه به اورژانس ها مراجعه می نمایند، دچار ریفلاکس مزمن هستند. افرادی که به علت مسائل گوارشی یا قلبی با درد سینه مراجعه می نمایند علائم مختلفی دارند؛ با این حال می توان بین دردهای ناشی از مسائل گوارشی و قلبی تفاوت قائل شد.

زمانی که قلب هشدار می دهد ...

اگر درد قفسه ی سینه ی شما درد قلبی باشد، در سینه تان احساس سنگینی و فشار می کنید. درد معمولا با فعالیت یا استرس بدتر می گردد، ممکن است به پشت، گردن، فک ها و بازوها سرایت کند. گاهی هم طرف راست سینه درد می گیرد. بسیاری افراد عرق سرد می نمایند، احساس گیجی دارند، ممکن است استفراغ نمایند یا تنگی نفس و نبض نامنظم داشته باشند. بعلاوه، با وجود عوامل خطرساز مانند دیابت، کلسترول بالا، اضافه وزن یا سابقه ی خانوادگی بیماری قلبی باید شک کنید که درد قفسه ی سینه تان درد قلبی است. سن و سال هم نکته ی قابل توجهی است. بیماری های قلبی معمولا در مردان بالای 45 سال و زنان بالای 55 سال شایع تر است. البته در حال حاضر سن سکته ی قلبی پایین آمده است و حتی در مواردی افراد زیر 30 سال هم با چنین دردهایی مراجعه می نمایند و تشخیص سکته ی قلبی داده می گردد. پس توجه به این علائم بسیار مهم است.

مدت درد ...

مدت زمانی که درد به طول می انجامد هم نشانه ی دیگری است که به تشخیص درد یاری می نماید. اگر درد قفسه ی سینه بیش از 15 دقیقه طول بکشد و با استراحت بهتر نگردد، باید هر چه سریع تر به اورژانس مراجعه کرد. دردهای ناشی از ریفلاکس می توانند تا چند ساعت ادامه یابند.

نوع درد؛ هدایت دیگر

درد ناشی از مسائل گوارشی معمولا درد تیزتری است و می تواند با خوردن یک غذای چرب یا تند بدتر گردد. بسیاری اوقات این درد با تغییر حالت فیزیکی تغییر می نماید؛ مثلا وقتی خم می شوید یا دراز می کشید بدتر می گردد. گاهی اوقات هم اسید معده وارد مری شده و مزه ی تلخ آن در دهان تان احساس می گردد.

استثنا همواره هست ...

پزشکان متخصص قلب و عروق معتقدند که همواره برای این قوانین استثناهایی وجود دارد. دکتر جولیوس ام. گاردین، رئیس درپارتمان بیماری های داخلی مرکز پزشکی های ساک در جورجیا می گوید، بعضی بیمارانی که درد قفسه ی سینه ی آنها منشأ قلبی دارد، پس از خوردن یک غذای سنگین به آن دچار می شوند؛ زیرا جریان خون برای هضم این غذای سنگین از قلب به سمت دستگاه گوارش متمرکز می گردد.

علائم گیج نماینده

علائم نامعمول و عجیب سکته ی قلبی بیشتر در زنان و افراد مسن دیده می گردد و مردان جوان کمتر چنین علائمی دارند. بعضی از زنان استفراغ نموده و به شدت احساس خستگی می نمایند. گاهی اوقات افراد مسن بی حال می شوند، تنگی نفس پیدا می نمایند یا این که می گویند حال شان به طور کلی خیلی بد است. از دندان درد (حتی درد دندان مصنوعی شان) شکایت می نمایند.

اگر شک دارید، درنگ نکنید

اگر واقعا نمی توانید نوع درد را تشخیص دهید و همچنان قفسه ی سینه تان سنگین است، در آن احساس گرفتگی می کنید، عرق نموده اید، رنگ تان پریده و احساس ضعف دارید، حتما به اورژانس مراجعه کنید. اگر درد قفسه ی سینه تان مختصر است و با استراحت بهبود می یابد، شاید مراجعه به اورانس ضروری نباشد؛ ولی حتما در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید تا آنالیز کاملی صورت گیرد. شاید شما یک سکته ی خفیف قلبی داشته اید یا دچار مسائل قلبی دیگر هستید. البته این امکان هم وجود دارد که به ریفلاکس دچار بوده یا مشکل گوارشی دیگری داشته باشید که به هر حال باید درمان گردد.

پیشگیری بهتر از درمان

نکته ی مهم این است که اگر عوامل خطرساز ابتلا به بیماری های قلبی را دارید (حتی اگر تا به حال درد قفسه ی سینه نداشته اید) برای آنالیز های مرتب و دوره ای به پزشک مراجعه کنید. اگر فشار خون تان بالاست یا دیابت دارید یا چاق هستید، این مراجعات اهمیت بیشتری پیدا می نمایند و نباید آنها را ساده انگارید. اگر درد قفسه ی سینه به خاطر بازگشت اسید معده به داخل مری باشد، داروهای آنتی اسید (ضد اسید) علائم را بهبود می دهند. خوردن یک آسپرین که خون را رقیق می نماید، می تواند امکان بروز سکته ی قلبی یا مرگ در اثر آن را کاهش دهد.

آسپرین را نباید فراموش کنید

اگر قفسه ی سینه ی شما درد می نماید و نمی دانید منشأ آن چیست، یک قرص آسپرین بجوید و خود را به مرکز پزشکی برسانید. البته نباید فراموش کنید در کسانی که سابقه ی زخم معده دارند، مصرف آسپرین باعث خونریزی می گردد، اما به هر حال به ریسکش می ارزد و بهتر است آن را مصرف کنید. نکته ی بسیار مهم در خصوص دردهای قفسه ی سینه، زمان است.

اگر درد مربوط به سکته ی قلبی باشد، عامل زمان اهمیت ویژه ای دارد؛ چرا که هر چه از زمان بروز سکته ی قلبی بیشتر بگذرد، صدمه ای که به عضله ی قلب وارد می گردد بیشتر خواهد بود. در این هنگام حتی ثانیه ها ارزش دارند. هر قدر چنین بیماری زودتر به اورژانس برسد، آسیب کمتری به عضله ی قلبش می رسد. پس دردهای قفسه ی سینه را جدی بگیرید و بدانید که ممکن است این قلب تان باشد که هشدار می دهد و یاری می خواهد، نه معده ای که پر از غذای چرب و سنگین شده است.

منبع:ماهنامه ی تخصصی دنیای سلامت، شماره ی 51

/ن

منبع: راسخون